O escritor Lorenzo Silva narra unha viaxe polas terras do noso veciño do sur
Para Lorenzo Silva percorrer Marrocos é facer realidade un soño de infancia e, á vez, penetrarse no impresionante escenario da aventura bélica do seu avó, combatente do montón na chamada guerra de Africa. Ao longo de oito xornadas, e coa compañía do seu irmán e un amigo, o escritor explora o interior do país para descubrir –e descubrirnos- a áspera rexión do Rif e a zona non menos agreste do Yebala, e de paso lugares como Melilla, Annual, Alhucemas, Xauen, Larache, Alcazarseguer, Tánxer, Fes, a antiga cidade romana de Volúbilis ou Rabat. Tamén a calor atafegante do verán africano -o mesmo calor que sentiron os soldados que loitaban co seu avó-, a cor da terra vermella, como de herrumbre, o sabor do té con hierbabuena, o son da música andalusí ou o silencio dos camiños pésimos e os esmoleiros inmóbiles.
A viaxe desvela o Marrocos presente e o anuda á historia da guerra pasada, que acode a estas páxinas coa enfebrecida claridade da miraxe: combates reducidos a cazarías, o heroísmo inútil, o desdén dos gobernantes, o horror. E fronte aos españois, sobresae Abd o-Krim, artífice da resistencia rifeña, un home capaz de machucar ao inimigo e de render ao mesmo tempo honras militares ao cadáver do seu antigo amigo o coronel Morais, antes de devolvelo nun ataúde de zinc ás autoridades españolas.
Un apuntamento do autor
Hai lugares nos que non nacemos que, por razóns diversas, e ás veces non do todo comprensibles, non nos son estraños. Iso é o que me pasa a min con Marrocos. É unha terra á que me unen vínculos familiares (un dos meus avós está enterrado en Rabat, o outro andou guerreando por terras marroquís desde 1920 ata 1926) e desde que a pisei por primeira vez, alá por 1969, exerceu sobre min unha estraña fascinación. Este libro, en parte un relato de viaxes, e en parte unha reflexión sobre o onte e o hoxe da relación entre Marrocos e España, xurdiu case por casualidade. En realidade, a razón inicial pola que viaxei en 1997 a Marrocos foi para documentarme sobre o terreo mentres preparaba "El nombre de los nuestros", cuxa acción transcorre en terras do Rif, no nordeste do país. Xa que me desprazaba ata esa rexión, atraeume a idea de atravesala de punta a punta, e xa que ía estar preto, pareceume unha boa ocasión para percorrer outros lugares, especialmente a zona do Yebala, por onde estivera o meu avó paterno durante a guerra. O Rif e o Yebala, que xuntas forman a franxa norte de Marrocos, son tamén as dúas grandes rexións en que se dividía o antigo Marrocos español. Mentres durou a viaxe, fun tomando apuntamentos, case sen poder evitalo. Tamén tiña moitas notas sobre a penosa aventura de España no norte de África, sobre as peripecias bélicas do meu avó, sobre a historia de Marrocos en xeral... Xuntando todo iso, o pasado e as impresións tomadas de primeira man do Marrocos actual, saíu este libro. Pode lerse como unha simple narración, porque no fondo non é máis que a recompilación das moitas historias marroquís que me foron saíndo ao paso e que me pareceron interesantes e dignas de ser lembradas. Especialmente para quen viven no meu país, cuxo destino dificilmente pode desligarse das vicisitudes dos nosos veciños de allende o Estreito.
